ارمنستان اشغالگر با تداوم سياست اشغالگري خود با مشكلات اقتصادي و اجتماعي زيادي دست به گريبان شده است. مطلب زير در مور كاهش جمعيت ارامنه ارمنستان برگرفته از يك ويباگ ارمني و بخش فارسي راديو مسكو مي باشد.  است. 

لينك گزارش1: 

http://oldfarsi.hooys.com/Armanestan/F_120_Kaheshe_Khatarnake_Jamiate_Armanestan.htm

سازمان ملي آمار جمهوري ارمنستان نتايج اوليه سرشماري سال گذشته را اعلام كرد. بر اساس اين آمار در تاريخ 12 اكتبر 2011 جمعيت ارمنستان 2871509 نفر است. جمعيت ثبت شده 3.2 ميليون نفر است كه 400 هزار نفر از آن‌ها در خارج از كشور به سر مي‌بردند.

اين آمار براي ارمنيان پراكنده در سراسر جهان هراس انگيز است. براي رساندن جمعيت ارمني قلمرو كنوني جمهوري ارمنستان به 3 ميليون نفر، زماني طولاني صرف شده بود. در نخستين آمارگيري سراسري اتحاد شوروي در 1926م. جمهوري ارمنستان شوروي881 هزار نفر جمعيت داشت. در اواخر دهه 1930 شمار جمعيت از يك ميليون نفر (1282338 نفر) گذشته بود. 83% كل اين جمعيت را ارمنيان، 10% آن را آذربايجاني‌ها، و بقيه را روس‌ها و كردها تشكيل مي‌دادند. آن يك ميليون ارمني همان «بازماندگاني» بودند كه نقش مهمي بر عهده آنان قرار گرفته بود تا آن «تكه زمين ارمنيان» در قفقاز را نگاه داري كنند، چرا كه در جنگ جهاني اول (همچنين سال‌هاي دهه 1920) بيش‌تر ارمنيان قتل عام و آواره شده و نخستين نسل مهاجران پراكنده در كشورهاي جهان در حال استحاله بودند. بزرگ‌ترين ضربه بر جمعيت ارمنستان در جنگ جهاني دوم فرود آمد. تقريبا نيمي از جمعيت جمهوري ارمنستان شوروي (بيش از نيم ميليون نفر) روانه جبهه شد و بيش‌تر آن‌ها هرگز بازنگشتند. بدين سان، جمعيت جمهوري ارمنستان شوروي در پايان جنگ به شاخص سال 1926 رسيد (كم‌تر از يك ميليون نفر). در طول كنفرانس پوتسدام در زماني كه موضوع الحاق بخشي از اراضي ارمنستان باستان به اتحاد جماهير شوروي سوسياليستي (جمهوري شوروي ارمنستان) بررسي مي‌شد، مولوتف وزير امور خارجه شوروي در گفت وگو با انتوني ايدن وزير امور خارجه بريتانيا يادآوري كرد كه «دولت بريتانياي كبير پيش از اين بارها در دفاع از مردم ارمني زير سلطه ي تركيه سخن رانده است» و ادامه داد: «در ارمنستان شوروي حدود يك ميليون ارمني زندگي مي‌كنند، اما در خارج از ارمنستان بيش از يك ميليون. هرگاه قلمرو ارمنيان گسترش يابد بسياري از ارمنيان خارج به ميهن خود باز خواهند گشت. ارمنيان مردم بسيار مستعد و سخت كوشي هستند مخصوصا در مسائل اقتصادي».

بر اساس نتايج سرشماري سراسري اتحاد شوروي در 1979 جمعيت جمهوري ارمنستان شوروي بيش از 3 ميليون (3037259 نفر) بود كه نزديك به 90% آن (89.7%) ارمني بودند. آخرين سرشماري سراسري اتحاد شوروي در سال 1989 در اوضاع سختي (زمين لرزه، جنگ، مهاجرت‌هاي متقابل در ارمنستان و آذربايجان) برگزار شد. بر اساس اين سرشماري جمعيت ارمنستان شوروي 3304776 نفر بود كه 93.3% آن ارمني بودند. اما اكنون در كشور مستقل ارمنستان جمعيت ثبت شده در كشور باز هم به زير 3 ميليون نفر كاهش يافته است. به نظر مي‌رسيد كه استقلال ارمنستان اوضاع مساعدي براي افزايش جمعيت ارمنستان و بازگشت صدها هزار، حتي ميليون‌ها، ارمني به ميهن فراهم خواهد كرد. اما اوضاع نابه ساماني كه حكومت جديد ارمنستان در آن زاده شد، محاصره كامل خطوط راه آهن، جنگ و بحران انرژي به عاملي مهم در مهاجرت ارمنيان تبديل شد. با پايان يافتن بحران انرژي و برقراري آتش بس نيز وضع جمعيتي بهبود نيافت. اكنون جمعيت ارمنستان را تنها با شاخص جمعيتي دهه 1970 مي‌توان برابر دانست.

لينك گزارش 2: راديو مسكو  

http://persian.ruvr.ru/2012/02/13/65942547/

جمعيتشناسان ارمني ابراز نگراني مي كنند كه تا سال 2030 ميزان مرگ و مير در كشور مي تواند بيش از ميزان زادوولد باشد و اگر اقدامات از طرف دولت به موقع انجام نشود جمعيت كشور به دو ونيم ميليون نفر كاهش خواهد يافت.

جمعيتشناسان ارمني ابراز نگراني مي كنند كه تا سال 2030 ميزان مرگ و مير در كشور مي تواند بيش از ميزان زادوولد باشد و اگر اقدامات از طرف دولت به موقع انجام نشود جمعيت كشور به دو ونيم ميليون نفر كاهش خواهد يافت.

قبل از فروپاشي اتحاد جماهير شوروي وضعيت جمعيتي در منطقه بسيارعالي بود: باز توليد طبيعي جمعيت تامين مي شد. علاوه براين ارمنستان از خانواده هاي مهاجران ارمني از كشورهاي همسايه گرجستان وآذربايجان مي پذيرفت. از زمان كسب استقلال وضعيت جمعيتي در ارمنستان ضمنا هم درجماهير بسياري از دولت مشترك سابق به شدت رو به وخامت گذاشته است .

علاوه بر اين، زلزله ارمنستان در منطقه اسپيتاك كه در سال 1988 جان هزاران نفر را گرفته و همچنين جنگ قره باغ و محاصره در سالهاي نود وضعيت جمعيتي ارمنستان را وخيمتر كرد. اين حوادث ناگوار منجر به مهاجرت جمعيت شد و زادوولد در كشور دو برابر كاهش يافت. دانشمندان نگران از اين هستند كه نسل هاي قليل العده متولد درسالهاي نود بدون برنامه هاي موثر دولتي قادر رفع بحران جمعيتي آينده ارمنستان نيستند. "روبن يگانيان"، جمعيت شناس ارمني در مصاحبه با "صداي روسيه " اظهار داشت كه پس ازپنج – شس سال ميزان مرگ و مير در ارمنستان مي تواد بيشتر از ميزان زادوولد باشد. وي گفت:
"ميزان مرگ و مير افزايش مي يابد و سطح جمعيت كه به سن ازدواج رسيده است، كاهش پيدا مي كند. عوامل اجتماعي، اقتصادي و جمعيتي يعني تغيير ساختار جمعيت، وخامت تناسب جنسي مي تواند علت اين وضعيت باشد. جاي خوشحالي است كه ترجيحات جمعيت نسبت به ارزش هاي خانواده و كودكان هنوز تغيير نيافته است".

روبن يگتنيان با ميزان پرداخت هاي دولتي بابت تولد فرزند در ارمنستان ناراضي است. وي افزود:

" كمك يك وعده در حدود 130 دلار مي باشد ، اين مبلغ اهميت جدي ندارد. مزاياي قابل پرداخت بابت تولد فرزند سوم وبعدي نيز وجود دارد . مبلغ در حدود 10 برابر بيستر از مبلغ اوليه يعني در حدود 1300-1400 دلاراست. چنين مزايا براي تحريك باز تولد جمعيت كشور كافي نمي باشد".

در برنامه ريزي خانواده مشكلات نيز وجود دارد، از جمله تولد فرزند دوم "سهم" تولد پسران به طور چشمگيرانه بيش از حد مي باشد و اين گرايش نه تنها در ارمنستان رايج شده است . "روبن يگانيان" در اين رابطه گفت:
"شيوه برنامه ريزي خانواده از غرب آمد. در حال حاضر چندين كشور جهان چنين وضعيت دارد. به عنوان مثال، در چين وكشورهاي همسايه مان گرجستان و آذربايجان علاقه اغراق آميز به تولد پسران وجود دارد. به همين دليل تناسب جنسي طبيعي مختل مي شود و در آينده منجر به عواقب اجتماعي و حتي جمعيتي خواهد گرديد".

به گفته روبن يگانيان، در نتيجه مهاجرت جمعي در آستانه سال 2000 كشور ارمنستان بيش از يك ميليون نفر از شهروندان خود از دست داده است. هر سال 25-30 هزار نفر كشور را ترك مي كنند. طي ده سال اخير روند مهاجرت در ارمنستان ماهيت مهاجرت كاري داشت. روبن يگانيان انكار نمي كند كه ارمني ها همواره براي كسب در آمد به بخش هاي مختلف از اتحاد جماهير شوروي مهاجرت مي كردند و اين فرآيند "استراتژي رونق" ناميده مي شد. در حال حاضر اين روند طبق تعريف يگانيان ماهيت "زنده ماندن" دارد. روبن يگانيان گفت:
" اين فرآيند مهاجرت به احتمال زياد ادامه داشته باشد تا موقعي كه هر گونه تغييرات سيستميك رخ خواهد داد. اين مهاجرت در حال حاضر نه فقط به دليل عدم كار بلكه به دليل وضعيت اقتصادي و اجتماعي در اين كشورصورت مي گيرد. در عين حال اين فرآيند مهاجرت بر مردم فقير وحتي بر افراد نسبتا ثروتمند تاثير مي گذارد".

براي اينكه تصور "روز قيامت" در باره اين كشور پيش نيايد، به اعداد و وضعيت تعدادي از كشور هاي شوروي سابق از ديدگاه جمعيتشناس ارمني روبن يگانيان توجه فرماييد. او وضعيت مهاجرت بالتيك را جدا مي كند در حالي كه مهاجرت از آسيايي مركزي و قفقاز دلايل مشابه دارد. تفاوت اين است كه اتباع قرقيزستان، ازبكستان، تركمنستان علاوه بر روسيه مي توانند به "كشور شوروي سابق در حال رشد شديد" يعني به كشور قزاقستان مهاجرت كنند. روبن يگانيان در اين باره خاطرنشان كرد:
در كشورهاي بالتيك گرايش مهاجرت نيروي كاري به روسيه وجود ندارد. آنها فرآيند هاي مهاجرت خاصي به غرب دارند. و بر خلاف ما، ماهيت مهاجرت در اين كشور ها سازنده تر مي باشد. به اين معناست كه مهاجران كاري وقتي كه وارد اين كشورها مي شوند بازتوليد گسترده اي جمعيت و رفاه كشور را تامين مي كنند".

برنامه دولتي مساعدت به مهاجرت هم وطنان باعث موج نارضايتي در ارمنستان، جمعيتشناس ارمني را نگران نمي كند. اما روبن يگانيان از مقامات دولتي ارمنستان به حل و فصل گام به گام مشكلات جمعيتي مورد اولويت و مسايل مهاجرت دعوت مي نمايد. در عين حال به گفته وي، اتخاذ اقدامات قطعي در اين زمينه مشاهده نمي شود.